Życzę wszystkim moim czytelnikom, aby informacje na temat opisywanej w niniejszym wpisie instytucji tj. skargi na przewlekłość postepowania nie były Wam nigdy potrzebne. W ogólnym interesie zarówno Klienta, jak i szerzej ujmując społeczeństwa czy pewnej sprawności i wydolności systemu wymiaru sprawiedliwości, korzystne i pożądane jest, aby sprawy zarówno sądowe, jak i prowadzone postepowania przygotowawcze przebiegały sprawnie, rzetelnie i możliwie szybko.
Mając jednak świadomość, że życie pisze różne scenariusze, w niniejszym wpisie przybliżę odrobinę przydatnych informacji na temat procedury wnoszenia skargi na przewlekłość postepowania.
Skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przewiduje ustawa z dnia 17 czerwca 2004 roku. Według zapisów powołanej ustawy strona ma prawo wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu sądowym, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania.
Zapamiętaj, że przewlekłe postępowanie sądowe czy przygotowawcze stanowi naruszenie jednego z elementów prawa do rzetelnego procesu polegającego na prawie do sprawiedliwego i jawnego rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, nie musisz się na taki stan rzeczy godzić i tym samym w pewnych okolicznościach warto zastanowić się nad wniesieniem omawianej skargi.
Zgodnie z ustawą przewlekłość postępowania zachodzi, w sytuacjach gdy:
- postępowanie to trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy,
- postępowanie trwa dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.
Uprawnionym do wniesienia skargi jest:
- w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe – strona,
- w postępowaniu w sprawach o wykroczenia – strona,
- w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary - strona lub wnioskodawca,
- w postępowaniu karnym - strona oraz pokrzywdzony, nawet jeśli nie jest stroną,
- w postępowaniu cywilnym - strona, interwenient uboczny i uczestnik postępowania,
- w postępowaniu egzekucyjnym oraz w innym postępowaniu dotyczącym wykonania orzeczenia sądowego - strona oraz inna osoba realizująca swoje uprawnienia w tym postępowaniu.
Jaki Sąd rozpoznaje skargę na przewlekłość postepowania? (według ogólnej zasady)
- sądem właściwym do rozpoznania skargi jest sąd przełożony nad sądem, przed którym toczy się postępowanie,
- jeżeli skarga dotyczy przewlekłości postępowania przygotowawczego, właściwy do jej rozpoznania jest sąd przełożony nad sądem, który byłby właściwy rzeczowo do rozpoznania sprawy.
Skarga musi spełniać wymogi pisma procesowego tzn. powinna zawierać:
- określenie sądu, do którego jest kierowana,
- imię i nazwisko lub nazwę skarżącego, jego przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
- określenie rodzaju pisma
- datę i podpis skarżącego albo jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika,
- wymienienie załączników.
Ponadto skarga musi zawierać:
- żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy,
- przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie.
- Skarga może też zawierać żądanie wydania sądowi rozpoznającemu sprawę zalecenia podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności oraz zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej.
Termin do wniesienia skargi na przewlekłość postepowania:
Skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania, wnosi się w toku danego postępowania w sprawie.
Kończąc należy przybliżyć czynniki uwzględniane przez sąd orzekający w przedmiocie zadośćuczynienia przy stwierdzeniu przewlekłości postepowania.
Zasądzając od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego określoną kwotę za naruszenie jego prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie przesłanki wskazywane w ustawie z dnia 17 czerwca 2004 r., a także podnoszone przez ETPCz (bogate orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka) w swoich orzeczeniach, a w szczególności czas trwania postępowania, charakter postępowania, stopień jego zawiłości, jego wieloinstancyjność, przyczyny przewlekłości, a także wpływ stron, zwłaszcza autora skargi na zaistnienie tej przewlekłości oraz sam rodzaj dolegliwości spowodowanej dla strony opieszałością postępowania. Kompleksowa ocena tych czynników przy uwzględnieniu i tego, iż zadośćuczynienie powinno być rozsądne, zgodne z tradycją prawną i standardami życia w danym kraju.
Rozsądna długość trwania postępowania musi być oceniona w świetle szczególnych okoliczności sprawy i z uwzględnieniem kryteriów ustalonych w orzecznictwie Trybunału. W szczególności stopnia zawiłości sprawy, postępowania skarżącego i właściwych władz oraz wagi postępowania dla skarżącego. Trybunał dużą wagę przywiązuje do postępowania skarżącego, które przecież może mieć bardzo istotny wpływ na przedłużanie się postępowania, zauważając iż w niektórych sytuacjach niezachowanie rozsądnego terminu nie obciąża państwa.
Trybunał wymaga, aby oceniać zachowanie procesowe strony skarżącej pod kątem czy przyczyniło się ono istotnie, czy też nie do przewlekłości postępowania. W sprawach cywilnych Trybunał wymaga pilności strony w pomaganiu sądowi w szybkim załatwieniu sprawy, natomiast w sprawach karnych stoi na stanowisku, iż podejrzany czy oskarżony nie ma obowiązku współpracy z organami prowadzącymi postępowanie, ma prawo do milczenia, skarżenia orzeczeń. Jednakże inaczej oceniane jest działanie nakierowane na opóźnienie postępowania, jak np. poprzez wielokrotne i rozciągnięte w czasie składanie wniosków dowodowych, w tym wielu bezzasadnych oświadczeń ewidentnie powodujących przedłużenie postępowania.
Kancelaria prawna Wrocław
W razie porzeby skonsultowania podobnych spraw z doświadczonym adwokatem z Wrocławia zaparaszamy do kontaktu.
Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu
Adwokat Karol Sobkowiak
tel. 515 585 052
ADWOKAT WROCŁAW – ADWOKAT LUBIN – ADWOKAT OLEŚNICA – ADWOKAT WOŁÓW – ADWOKAT TRZEBNICA – ADWOKAT OŁAWA – ADWOKAT KOŁO – ADWOKAT ŚRODA ŚLĄSKA – ADWOKAT KALISZ – ADWOKAT OSTRÓW WLKP – ADWOKAT KONIN – ADWOKAT JELENIA GÓRA – ADWOKAT MILICZ